Piwo to chyba najsłynniejszy i najstarszy znany dziś napój ze zbóż...
Ale nie jedyny! Rośnie dostęp do tradycyjnych polskich ziaren. Warto przypomnieć sobie, jak smakował kwas chlebowy czy lemoniada z… kaszy.
Lemoniada z kaszy jaglanej, bouza – co to?
Ten ostatni napój w pierwszej chwili nie brzmi zbyt apetycznie. Fani kuchni roślinnej doceniają go jednak jako bezglutenową alternatywę dla piw, podpiwków i kwasu chlebowego. Co jest potrzebne do zrobienia bouzy?
Po ugotowaniu kaszy jaglanej, do pozostałej mętnej wody należy dodać cukier, cytrynę, rodzynki i drożdże. Po 24 godzinach pod przykryciem (np. w szklanej, przykrytej ściereczką butelce) powstanie lekko gazowany, delikatny napój o wysokich wartościach odżywczych. Dziś modny na fali weganizmu i ideologii zero-waste, bo robi się go z wody, która pozostaje po ugotowaniu kaszy. Bouza przed wojną dotarła na Podlasie dzięki Macedończykom, którzy korzystali z tradycyjnego przepisu. Co to znaczy? Słowo określające lemoniadę z kaszy jaglanej pochodzi z języka tureckiego lub perskiego i po raz pierwszy jako nazwa napoju pojawiło się w X wieku. Co ciekawe, napój bouza był też znany w starożytnym Egipcie. Robiło się go podobnie, ale z pszenicy. Przypominał więc raczej bardzo słabe piwo, tak jak kolejne napoje ze zbóż, do których przechodzimy.
Podpiwek i kwas chlebowy
Kiedyś te napoje były obecne w niemal każdym domu. Dziś kojarzymy je z przesłodzonymi i mocno konserwowanymi napojami, które i tak dość rzadko pojawiają się w sklepach. Podpiwek produkuje się z wody, drożdży i mąki słodowej, czyli mąki ze skiełkowanych ziaren jęczmienia. Tak naprawdę tu skład się kończy, choć niektórzy dodają też cukier, chmiel lub kwasek cytrynowy, a w podpiwku ze sklepu znajdziemy też konserwant, karmel czy syrop glukozowo-fruktozowy. Można ułatwić sobie zadanie: zamiast czekać, aż wykiełkuje zboże, a następnie własnoręcznie robić mąkę, wykorzystać jęczmienną kawę zbożową instant, która zawiera prażony jęczmień. Wówczas gotuje się go z chmielem i studzi do uzyskania bezalkoholowego napoju, który w smaku nieco przypomina piwo. Tymczasem kwas chlebowy robi się tradycyjnie z chleba żytniego, cukru, wody i drożdży. Oba napoje da się zrobić samemu w domu. Nie jest to tak pracochłonne, jak robienie piwa, które może zająć wiele miesięcy.
Skąd brać ziarna?
Niektórzy mają wątpliwości odnośnie robienia w domu własnych napojów ze zbóż kupionych w sklepie. Szczególnie dotyczy to lemoniady z kaszy jaglanej, która powstaje poprzez odlanie wody pozostałej po gotowaniu kaszy. A przecież wiele osób płucze kaszę przed ugotowaniem, by pozbyć się z niej pozostałości nawozów i innych szkodliwych substancji. Jak więc można pić tą wodę? Przy takich wątpliwościach najlepszym rozwiązaniem będzie kasza jaglana BIO z certyfikowanych upraw ekologicznych, którą można spożywać całkowicie bezpiecznie.
